به جرات میتوان گفت که در عصر حاضر، سرمایه انسانی عاملی است که بیش از عوامل دیگر بر رشد و بقای سازمانی تاثیرگذار است. تمام سازمانها به دنبال جذب، حفظ و توسعه بهترین افراد برای انجام فعالیتهای جاری و آتی خود هستند، تا از این طریق بتوانند اهداف از پیش تعیینشده خود را محقق سازند.
اهمیت سرمایه انسانی
بزرگترین مزیت رقابتی کشورها و سازمان ها، داشتن نیروی انسانی توانمند است. اهمیت سرمایه انسانی در ارتقاء رشد و بهره وری یکی از مهمترین موضوعاتیاست که مورد توجه صاحب نظران علم مدیریت قرار گرفته است.
برهمین اساس، دهه پایانی قرن 2000 را عصر «توانمند سازی سرمایه انسانی» نامیده اند. در عصر فرامدرن، سرمایه انسانی، بالاترین و با ارزش ترین و بزرگ ترین دارایی هر سازمان و کشوری محسوب می شود. سرمایه انسانی در هیچ ترازنامه و حساب سود و زیانی آورده نمی شود؛ ولی نتیجه سود و زیان سازمان ها را رقم می زند. تنها سرمایه ای که با استفاده هرچه بیشتر، کاهش نیافته و یه صورت فزآینده ای تقویت می شود.
مطالعات متعدد نیز موید این واقعیت است که جوامعی توسعه می یابند که علاوه بر منابع و ذخایز طبیعی و سرمایه های مادی و فیزیکی، از منابع انسانی قابل توجهی برخوردار باشند؛ در واقع در این سال ها کشورهائی به رشد بیشتر اقتصادی نائل آمده اند که نیروی کار تحصیل کرده، ماهر، با کفایت و در یک کلام از «سرمایه انسانی» کافی و مناسب بهره مند بوده اند؛ زیرااولین و مهمترین مولفه توسعه در هر کشور انسان است. نیروی انسانی، سهم عمده ایدر توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و….. دارد.
سرمایه انسانی، تنها نهاده ای است که می تواند ضمن تغییر خود، سایر نهاده های تولید را دگرگون یا متعادل کند، مبنایی برای نوآوری فراهم سازد و در سطح وسیع موجب رشد اقتصادی شود. امروزه مطالعات اقتصاد دانان توسعه نشان میدهد که سیاست های دولت ها، از جمله سرمایه گذاری در سرمایه انسانی و مخارج تحقیق و توسعه، نه تنها بر رشد و بهره وری اقتصادی، بلکه بر توزیع مناسب درآمد و کاهش نابرابری در اقتصاد کشورها نیز مؤثر بوده است.
هدف اصلی این یادداشت، روشن تر نمودن مفهوم سرمایه انسانی، اهمیت نظریه سرمایه انسانی در تحلیل های اقتصادی است، بررسی تئوری سرمایه انسانی، استراتژی های ارتقاء سرمایه انسانی و نقش آن در توسعه است؛ از این جهت مفهوم سرمایه انسانی، اهمیت و ضرورت سرمایه گذاری در سرمایه انسانی بر قالب ارائه آموزشبه صورت عمومی و آموزش های ضمن خدمت به صورت خاص مورد مطالعه قرار گرفته است.
اهمیت سرمایه انسانی در توسعه اقتصادی
سرمایهگذاری در سرمایه انسانی به مراتب ارزانتر از هزینههایی است که دولتها میبایست برای رفع بیکاری، انزوای اجتماعی و سلامت افراد بپردازند.
تلفیق تغییرات تکنولوژیک، جهانی شدن و آزادسازی اقتصادی در سالهای اخیر موجب شده است که کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته، اهمیت اولویت توسعه مهارتها را به عنوان یک استراتژی کلیدی برای رقابت و رشد اقتصادی مورد توجه قرار دهند. باید گفت در کشورهای در حال توسعه، به خصوص در جوامع فقیر، چالشهای عمیق و پیچیدهای برای سرمایهگذاری در سرمایه انسانی وجود دارد. دولتمردان نقشی بسیار حیاتی در سرمایه انسانی و به دنبال آن افزایش بهرهوری و پیشرفت اقتصادی دارند.
در حالی که این کشورها سطح تحصیلات پایینتری نسبت به کشورهای صنعتی دارند، تعداد قابل توجهی از افرادی که دارای مدارک تحصیلی و دانشگاهی هستند، یا بیکارند، یا مشاغلی دارند که کمتر از مهارتهای خود بهره میبرند یا ناچارند به کشورهای دیگر مهاجرت کنند. و بدین ترتیب است که فقدان سیاستگذاریهای مناسب منجر به هدر رفتن نیروی انسانی میشود. کشورهای در حال توسعه نیازمند رویکردها و استراتژیهای جدیدی هستند تا بر روی ارتباط و هماهنگی میان سرمایهگذاری در توسعه مهارتها، اشتغال و بهرهوری تمرکز کنند.
اهمیت سرمایه انسانی از دیدگاه جهانی
مفهوم سرمایه انسانی نسبتاً در کشورهای مازاد کار حایز اهمیت است. این کشورها طبیعتاً به دلیل نرخ تولد بالا تحت شرایط اقلیمی معین صاحب نیروی کار زیادی هستند. کارگران مازاد این کشور (نیروی انسانی) منبع انسانی موجود، فراوانتر از منابع انسانی قابل دسترس و ملموس است.
این منبع انسانی میتواند به سرمایه انسانی با ورودیهای مؤثر آموزش، سلامت و ارزشهای اخلاقی تبدیل شود. تبدیل منابع انسانی ردیفی به منابع انسانی فوقالعاده پر سود با این ورودیها فرایند تبدیل سرمایهٔ انسانی است. مسئلهٔ کمیابی سرمایهٔ ملموس در کشورهای مازاد نیروی کار میتواند توسط تسریع نرخ تشکیل سرمایه انسانی با سرمایه گذاری خصوصی و عمومی در بخشهای آموزش و سلامت به صورت بینالمللی حل شود.
سرمایهٔ مالی ملموس ابزار مؤثری در ترقی رشد اقتصادی کشور میباشد. سرمایه انسانی غیرقابل لمس، از طرفی دیګر ابزاری برای رشد توسعهٔ جامع ملل میباشد به این علت که سرمایهٔ انسانی بهطور مستقیمی به توسعهٔ انسانی مرتبط است هنګامی که توسعه انسانی وجود دارد، پیشرفت کمی وکیفی ملل اجتناب ناپذیر است.
اهمیت سرمایه انسانی سازمان ملل متحد ګزارش توسعهٔ انسانی را در مورد توسعه انسانی در ملل مختلف با هدف ارزیابی نرخ تشکیل سرمایه انسانی در این ملل انتشار نمود. شاخص آماری تخمین توسعهٔ انسانی در هر کشور شاخص توسعهٔ انسانی است.
این شاخص ترکیبی از شاخص امید به زندګی، شاخص آموزش و شاخص درآمد است. شاخص امید به زندګی استاندارد سلامت جمعیت را در هر کشور فاش میسازد؛ و شاخص درآمد استاندارد زندګی جمعیت و شاخص آموزش استاندارد آموزشی و نسبت سواد جمعیت را بیان میکند. اګر همهٔ این شاخصها روند افزایشی در یک دورهٔ طولانی زمانی داشته باشند، روند صعودی را در شاخص توسعهٔ انسانی منعکس میکند. سرمایه انسانی توسط سلامت، آموزش و کیفیت استاندارد زندګی توسعه مییابد.
علاوه بر این، اجزای شاخص توسعهٔ انسانی، شاخص امید به زندګی، شاخص آموزش و شاخص درآمد بهطور مستقیم به تشکیل سرمایه انسانی در درون ملل مرتبط است. شاخص توسعهٔ انسان، شاخص همبستګی مثبت بین تشکیل سرمایه انسانی و توسعهٔ اقتصادی است. اګر شاخص توسعهٔ انسانی افزایش یابد، نرخ بالاتری از تشکیل سرمایه انسانی در واکنش به استاندارد بالاتر آموزش و سلامت وجود دارد. مشابها، اګر شاخص توسعهٔ انسانی افزایش یابد، درآمد ملل نیز افزایش مییابد. بهطور غیر تصریحی، شاخص توسعهٔ انسانی فاش میسازد که بالاتر بودن تشکیل سرمایه انسانی به سبب استاندارد خوب سلامت وآموزش باعث بزرګتر شدن درآمد ملت میشود. این فرایند توسعهٔ انسانی، بنیان قوی فر آیند مستمر توسعهٔ اقتصادی ملت برای دورهٔ طولانی زمانی است.
درک اهمیت سرمایه انسانی در ایجاد توسعهٔ اقتصادی بلند مدت ملل را نمیتوان نادیده ګرفت. انتظار میرود که سیاستهای اقتصاد کلان همهٔ ملتها به سمت توسعهٔ انسانی و توسعه اقتصادی متمرکز میشود. سرمایهٔ انسانی ستون فقرات توسعهٔ انسانی و توسعهٔ اقتصادی در هر ملت است.
مهروم (۲۰۰۷) پیشنهاد کرد که در سطح کلان، مدیریت سرمایهٔ انسانی در حول سه ظرفیت کلیدی است، ظرفیتی برای توسعهٔ استعداد، ظرفیتی برای به کار ګیری استعداد و ظرفیتی برای ترسیم استعداد و… جمعاً، این سه ظرفیت ستون فقرات رقابتهای سرمایهٔ انسانی کشورها را تشکیل میدهد.
اهمیت سرمایه انسانی، درک و فهم اهمیت سرمایه انسانی، اهمیت سرمایه انسانی در ایران، اهمیت سرمایه انسانی در جهان، اهمیت سرمایه انسانی در هزاره سوم، اهمیت سرمایه انسانی در توسعه اقتصادی
مطالب مرتبط
آخرین مطالب کتب
اهمیت یادگیری مهارت نرم برای دانش آموزان
امروزه، با پیشرفت روزافزون فناوری مهارت نرم به یکی از عوامل مهم و تعیینکننده برای موفقیت در زندگی تبدیلشدهاند. در مدارس، دانشگاهها و محیط کاری یادگیری این مهارت بیشتر از هر مکان دیگری احساس میشود و نقش مهمی در موفقیت دانش آموزان دارد. در…