تجارت الکترونیک فرایند خرید، فروش یا تبادل محصولات، خدمات و اطلاعات از طریق شبکه‌های کامپیوتری و اینترنت در بستر آنلاین است. در واقع مبادله پول با کالا و خدمات می باشد و هرگونه داد و ستد و خرید و فروش را در بر می گیرد که اگر این مبادله در بستر اینترنت بصورت الکترونیکی و آنلاین صورت گیرد، تجارت الکترونیک شکل گرفته است. در ادامه این مقاله از کتب با توضیحی کامل از بازار الکترونیک و تجارت آملاین با شما هستیم. پردازش و انتقال الکترونیک داده‌ها شامل: متن، صدا و تصویر است و فعالیتهای گوناگونی از قبیل مبادله الکترونیک کالاها و خدمات و تحویل فوری مطالب دیجیتال و انتقال الکترونیک را شامل می‌شود.
تجارت الکترونیک (EC)
درواقع تجارت الکترونیک، به معنی انجام معاملات تجاری، از طریق ابزارهای انلاین مانند اینترنت، تلفن، تلویزیون و کامپیوتر است. تجارت الکترونیک شامل ۳ بعد اصلی است، نوع محصول، روش تحویل و فرایندهای موجود. درصورتی که تمام این ابعاد در بستر دیجیتال صورت پذیرند، این نوع کسبوکار به صورت کامل با عنوان تجارت انلاین یاد می‌شود، اما اگر برخی از آن‌ها به صورت دیجیتال و برخی به صورت فیزیکی صورت پذیرند، کسبوکار به صورت کامل در بستر تجارت الکترونیک نیست و تجارت آنلاین جزئی نامیده می‌شود.
تجارت الکترونیک، برای نخستین بار در دهه ۱۹۶۰ و از طریق یک مبادله الکترونیکی داده‌ها (EDI) بر روی شبکه‌های ارزش افزوده (VANs) معرفی شد. با افزایش دسترسی به اینترنت و ظهور فروشندگان آنلاین محبوب در دهه‌ی ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ رشد کرد.
برای نمونه، وب‌سایت آمازون، کار خود را در سال ۱۹۹۵ به عنوان کسبوکار حمل‌و‌نقل کتاب شروع کرد. یا وب‌سایت EBay که امکان خرید و فروش آنلاین میان مصرف‌کنندگان را فراهم می‌کند، در سال ۱۹۹۵ مزایده‌های آنلاین را به جهان معرفی کرد و در سال ۱۹۹۷ و با استقبال شدید از عروسک‌های Beanie Babies، شهرت و محبوبیت بسیار زیادی یافت. با افزایش تعداد کاربران اینترنتی، بسیاری بر این باورند که به زودی تجارت الکترونیک به روش اصلی انجام معاملات تجاری مبدل می‌شود.
سیر پیشرفت بازار های الکترونیکی
سیر پیشرفت در تجارت الکترونیک نیز، مانند هر تکنولوژی دیجیتالی یا بازار خرید دیگری که بر مصرف‌کننده استوار است، در طول سال‌ها تکامل یافته است. با محبوب‌تر شدن دستگاه‌های تلفن همراه، تجارت گوشی همراه نیز بازار مختص خود را پیدا کرده است. با ظهور سایت‌هایی مانند فیس‌بوک و پینترست (Pinterest)، شبکه‌های اجتماعی به محرک مهمی برای تجارت الکترونیک مبدل شده‌اند. برای نمونه، بر اساس Paymill، از سال ۲۰۱۴، در فروش‌های انجام شده بر روی پلتفرم تجارت انلاین Shopify ، که به دلیل تبلیغات موجود بر روی شبکه‌های اجتماعی بوده است، در ۸۵ درصد موارد خریداران با استفاده از تبلیغات موجود بر روی فیس‌بوک به این پلتفرم هدایت گردیدند.
دسته‌بندی و انواع تجارت الکترونیک
در تجارت الکترونیک نیز مانند تجارت سنتی، چهار دسته‌بندی وجود دارد که عبارتند از: B2B، B2C، C2B و C2C.
B2B (تجارت به تجارت)
شامل شرکت‌هایی است که با یکدیگر تجارت انجام می‌دهند. برای مثال، تولیدکنندگانی که محصول خود را به توزیع‌کنندگان می‌فروشند و عمده‌فروشانی که محصولاتی را به خرده‌فروشان می‌فروشند.
B2C (تجارت به مصرف‌کننده)
شامل تجارت‌هایی است که از طریق فروشگاه‌های اینترنتی و بدون نیاز به هر گونه تعامل با انسان، کالاهایی را به عموم مردم می‌فروشند. این همان تصوری است که بیشتر مردم از «تجارت الکترونیک» دارند. برای نمونه می‌توان به فروشگاه اینترنتی آمازون اشاره کرد.
C2B (مصرف‌کننده به تجارت)
در تجارت الکترونیک C2B، مصرف‌کنندگان پروژه‌ای با بودجه‌ای مشخص‌شده را به صورت آنلاین ارسال می‌کنند و شرکت‌ها برای انجام آن پروژه، پیشنهاد قیمت می‌دهند. سپس مصرف‌کننده پیشنهادهای قیمت را بررسی می‌کند و شرکت مورد نظر خود را انتخاب می‌کند. وب‌سایت Elance نمونه‌ای از این نوع تجارت انلاین است.
C2C (مصرف‌کننده به مصرف‌کننده)
این نوع تجارت، در تبلیغات دسته‌بندی‌شده‌ی آنلاین، انجمن‌ها یا بازارهایی انجام می‌شود که در آن افراد می‌توانند با یکدیگر، کالا خرید و فروش کنند. Craigslist، eBay و Etsy نمونه‌هایی از این نوع تجارت الکترونیک هستند.
مزایا و معایب تجارت انلاین
تجارت الکترونیکی شرکت‌ها و افراد را قادر میسازد تا به این بازار وسیع بپیوندند و تجارت خود را با استفاده از یک مدل فروش توسعه دهند. اینکار مزایای قابل توجهی را برای هر دو طرف به ارمغان می‌آورد. اگرچه فروش آنلاین همچنان در حال رشد است و بازار تجارت انلاین را متحول می‌کند. اما تجارت الکترونیکی هم یکسری معایب دارد که در ادامه به مزایا و معایب تجارت الکترونیک خواهیم پرداخت.
مزایا تجارت آنلاین
- قابل دسترسی بودن
- صرفه‌جویی در زمان و هزینه
- امکان پیشرفت در فروش
- فروش به مشتریان بین‌المللی
- صرفه‌جویی در هزینه
- دسترسی آسان به مشتریان جدید
- قابلیت ردیابی و تجزیه و تحلیل دقیق
- کاهش هزینه‌ها
- افزایش دسترسی به بازار جهانی
معایب تجارت انلاین
- افزایش ریسک تقلب و کلاهبرداری
- افزایش هزینه های ارسال و بسته بندی
- عدم امکان آزمایش فیزیکی کالا
- احتمال عدم تطابق کالا با تصاویر و توضیحات
- نیاز به تجربه و دانش در فناوری
- نیاز به استراتژی بازاریابی خوب
- کاهش ارتباط انسانی
- نگرانی امنیتی
- پرداخت‌های آنلاین
محدودیتهای تجارت الکترونیک (تکنولوژیک)
- فقدان استانداردهای جهانی برای تعیین کیفیت امنیت و اعتماد
- پهنای باند موجود برای ارتباطات سیار بخصوص برای تجارت انلاین سیار کافی نیست
- ابزارهای ساخت نرم افزار هنوز در حال رشد و تکامل هستند
- کپارچه سازی اینترنت و نرم افزار تجارت الکترونیک با برخی از برنامه های کاربردی و پایگاههای داده موجود بسیار مشکل است
- علاوه بر سرورهای شبکه به سرورهای خاص وب نیز نیاز است
- دسترسی به اینترنت هنوز گران و یا ناکارآمد است
- سفارش گیری به مقیاس بالا در مدل B2C نیاز به انبارهای خاص و اتوماتیک دارد
محدودیتهای تجارت آنلاین (غیر تکنولوژیک)
- نگرانی های امنیتی در مورد اطلاعات محرمانه از سوی مشتریان
- عدم اطمینان به تجارت الکترونیکی و فروشندگان نا آشنا
- مسائل حقوقی و دولتی از جمله پرداخت مالیات هنوز حل نشده است
- برخی مزایای تجارت انلاین مثلا در زمینه تبلیغات هنوز ناشناخته است
- قابل لمس نبودن کالا
- عدم اطمینان برخی افراد به معاملاتی که از کاغذ استفاده نمیکند
- کلاهبرداری آنلاین رو به افزایش است
- بدلیل شکست سایتهای متعدد سختتر می توان اعتماد مشتریان را جلب کرد
مفاهیم مهم در تجارت الکترونیک
شروع یک فروشگاه آنلاین هیجان‌انگیز است، اما قبل از آغاز فروش، مراحل زیادی وجود دارد که باید انجام شوند. پس از تصمیم‌گیری برای استفاده از یک پلتفرم تجارت الکترونیک، ممکن است با اصطلاحات و مفاهیمی روبرو شوید که قبلاً با آن‌ها آشنا نبوده‌اید.
این مفاهیم برای درک بهتر صنعت و فناوری بازار الکترونیک بسیار اهمیت دارند. در این مقاله، به توضیح برخی از مهم‌ترین مفاهیمی که بعد از راه‌اندازی سایت الکترونیک خود با آن‌ها سر و کار خواهید داشت، می‌پردازیم.
تست A/B
تست A/B یا اسپلیت تست، فرآیندی است که در آن دو نسخه از یک صفحه وب (یا یک المان در یک صفحه وب) برای شناسایی نسخه‌ای که تبدیل موثرتری دارد، آزمایش می‌شوند. دو نسخه از یک المان با نشان دادن نسخه A و B به دو گروه مختلف از بینندگان و سپس مقایسه تبدیل‌ها و برای هر کدام آزمایش می‌شوند.
ادوردز (Adwords)
خدمات ادورز توسط گوگل ارائه می‌شوند و برای تبلیغات در فضاهای آنلاین و نتایج جستجو در بستر اینترنت استفاده می‌شود. این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد تا برای تبلیغاتی که کلمات کلیدی خاصی را هدف قرار می‌دهند، هزینه پرداخت کنند.
پلتفرم تجارت الکترونیکی
این پلتفرم باید به شما در مدیریت موجودی، ارائه اطلاعات فروش و مشتری، و مدیریت کامل فروشگاه آنلاین شما کمک کند. در حال حاضر پلتفرم‌های مختلفی برای این منظور وجود دارند، مانند وردپرس، جوملا و یا فروشگاه‌سازهای دیگر.
سئو (SEO)
سئو یا بهینه‌سازی موتور جستجو مجموعه‌ای از تکنیک‌ها و تاکتیک‌هایی است که با هدف افزایش رتبه موتور جستجو و در نتیجه افزایش بازدید آنلاین استفاده می‌شود.
گواهینامه SSL
گواهی SSL یک فناوری است که برای ایجاد پیوند رمزگذاری شده بین وب‌سایت و مرورگر استفاده می‌شود. وب‌سایت‌هایی که از گواهینامه SSL برخوردارند، برای وارد کردن اطلاعات شخصی امن هستند.
بازاریابی موتور جستجو (SEM)
بازاریابی موتورهای جستجو شامل استفاده از تبلیغات پولی برای افزایش رتبه در موتورهای جستجو است. برای سازمان‌هایی که تازه شروع به کار کرده‌اند، شانس کمی وجود دارد که بتوانند جریان ثابتی از ترافیک ارگانیک را جذب کنند.
طراحی واکنشگرا
یک کاربر معمولی اینترنت از دستگاه‌های مختلفی به وب دسترسی پیدا می‌کند. طراحی وب‌سایت واکنشگرا یا رسپانسیو رویکردی در طراحی وب است که صفحات وب را می‌تواند در تمام دستگاه‌هایی که از نمایشگرهای متفاوتی برخوردارند، مشاهده و پیمایش کند.
این دستگاه‌ها شامل گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها هستند. انجام فعالیت‌هایی مانند پیمایش و پر کردن فرم‌ها باید در هر دستگاهی ساده باشد.
تجارت الکترونیک و بازاریابی الکترونیکی، انواع تجارت الکترونیک، محدودیتهای بازار الکترونیک مزایا و معایب تجارت آنلاین
اهمیت یادگیری مهارت نرم برای دانش آموزان
امروزه، با پیشرفت روزافزون فناوری مهارت نرم به یکی از عوامل مهم و تعیینکننده برای موفقیت در زندگی تبدیلشدهاند. در مدارس، دانشگاهها و محیط کاری یادگیری این مهارت بیشتر از هر مکان دیگری احساس می‌شود و نقش مهمی در موفقیت دانش آموزان دارد. در…