حتما تابحال برای شما نیز پیش آمده است که در موقعیت های مختلف کاری و زندگی با برخی از اصطلاحات مالی و حسابداری برخورد کرده اید ولی معنی آنها را دقیق نمی دانید. کلماتی مانند ترازنامه،ارزش دفتری، صورت سود و زیان و… دانستن معانی این اصطلاحات حسابداری و مالی برای بسیاری کارمندان و مدیران شرکت ها و سازمانها بسیار حیاتی و مهم می باشد. در این مقاله با ما در وبسایت «کتب» همراه باشید تا به معرفی برخی از مهمترین اصطلاحات حسابداری بپردازیم.
معرفی اصطلاحات حسابداری
1. حسابداری (Accounting)
سیستمی که فعالیت‌های یک واحد تجاری را اندازه گیری و سپس این اطلاعات را در قالب گزارشها و صورتهای مالی پردازش می کند و موجب ارتباط تصمیم گیرندگان با واحد تجاری می شود.
2. حساب دریافتنی (Account receivable)
حسابهای دریافتنی همان دارایی‌های کنونی هستند که قرار است در کوتاه‌مدت به نقدینگی تبدیل شوند؛ یعنی مشتری کالا یا خدمات را دریافت کرده است، اما هنوز بابت آن پولی نپرداخته است ولی به زودی بدهی‌اش را صاف می‌کند. کسب و کار هایی که از شما خرید می‌کنند، این موارد را تحت عنوان «حسابهای پرداختنی» در دفاترشان ثبت می‌کنند. این دارایی در نتیجه فروش کالا یا ارائه خدمات ایجاد می شود.
3. حساب پرداختنی (Account payable)
این مورد بدهی جاری است و پولی را که شما به بستانکاران (طلبکاران) بدهکار هستید، نشان میدهد. وقتی خریدی انجام می‌دهید و در زمان دیگری پرداخت می‌کنید، باید آنچه را که به عنوان بدهی در ترازنامه ثبت شده است، بپردازید. کسب‌وکارهای دیگر هنگامی که شما چیزی از آنها می‌خرید، این موارد را تحت عنوان «حسابهای دریافتنی» در دفاترشان ثبت می‌کنند. در واقع حساب پرداختنی یک بدهی است که پشتوانه آن شهرت و اعتبار واحد تجاری بدهکار است.
4. ترازنامه (Balance sheet)
یک گزارش مالی که میزان ارزشی که سازمان دارد (دارایی‌ها) و آنچه بدهکار است (به بستانکاران و سرمایه‌گذاران) را در هر زمان نشان میدهد. معاملات روزانه‌ی سازمان باعث تغییر تراز مالی ترازنامه می‌شود. برای مثال وقتی یکی از محصولات خود را می‌فروشید، نقدینگی شما افزایش می‌یابد و کالاهای انبارشده‌ی شما کاهش می‌یابد. به همین دلیل است که «زمان» نقش بسیار مهمی در ترازنامه ایفا می‌کند. در ضمن ترازنامه به نام «صورتحساب موقعیت مالی» و «صورتحساب شرایط مالی» هم معروف است.
5. ارزش دفتری
بهای تمام شده دارایی منهای استهلاک انباشته آن می باشد. ارزش دفتری به ارزش تنزل‌یافته‌ی (مستهلک‌شده) یک دارایی در هر زمانی بین خرید آن و نقطه‌ای که ارزش آن تا صفر تنزل پیدا کرده است، گفته می‌شود. توجه داشته باشید که ارزش دفتری یک دارایی، ضرورتا آن مقداری نیست که در صورت فروش آن ممکن است به‌دست بیاورید.
6. سود ناخالص
تفاوت بین درآمد و هزینه‌ی کالاهای فروخته شده در طی یک دوره‌ی حسابداری است. این مورد میزان درآمدی را که سازمان برای پوشش هزینه‌های عملیاتی و تولیدی خود به جا می‌گذارد، نشان میدهد. اصطلاحات حسابداری، سود ناخالص اغلب به صورت درصدی از فروش بیان می‌شود تا بتوان برای کنترل هزینه‌ها، یک دوره را با دوره‌ی دیگر مقایسه کرد.
7. دارایی جاری
دارایی‌هایی که انتظار دارید در یک دوره‌ی عملیاتی (معمولا یک سال) به نقدینگی تبدیل شوند. دارایی‌های جاری معمولا شامل نقدینگی، موارد معادل پول نقد (ارز، طلا، اوراق بهادار و …)، حسابهای دریافتنی و کالاهای تولیدشده هستند.
8. بدهی جاری
به بدهی‌ای گفته می‌شود که موعد پرداختش کمتر از یک‌سال باشد و از محل منابع موجود یا از طریق ایجاد یک بدهی جاری دیگر، مثل وام بانکی کوتاه‌مدت پرداخت می‌شود.
9. استهلاک
روش پخش کردن هزینه‌ی اولیه‌ی خرید یک دارایی مشهود طی دوره‌ای که آن دارایی مفید است و عملکرد قابل قبولی دارد. مسئولان مالیاتی معمولا یک دوره‌ی استهلاک قابل قبول برای هر دارایی تعیین می‌کنند. وقتی استهلاک به صورت خط مستقیم محاسبه می‌شود، قیمت خرید به طور مساوی طی یک دوره‌ی استهلاک پخش می‌شود. بدین صورت استهلاک به عنوان بدهیِ کاهش‌دهنده‌ی ارزش اصلی دارایی، در ترازنامه ثبت می‌شود.
10. فایفو (FIFO) خروج به ترتیب ورود
خروج به ترتیب ورود یا FIFO یکی از روش‌های سازماندهی کنترل داده با توجه به زمان و اولویت‌بندی است. این اصطلاح، اصل تکنیک پردازش صف یا برآوردن تقاضای عرضه شده به وسیله راهکار «اولین ورودی، اولین دریافت کننده خدمات» (FCFS) را توصیف می‌نماید: هر مهره‌ای که زودتر وارد شود، زود تر بررسی می‌گردد و هر مهره‌ای پس از آن وارد شود صبر می‌کند تا اعمال انجام گرفته روی مهره اول تمام شود.
به معنای ساده تر فایفو به معنای اولین ورودی از اولین خروجی است. این واژه در حسابداری و انبار داری کاربرد بسیاری دارد و در واقع روشی است برای انبارداری کالا. به این معنی که اولین کالایی که وارد انبار می شود در مکانی قرار گیرد که درهنگام نیاز به کالا بتوان بترتیب زمان ورود به انبار کالا را انتخاب و از انبار خارج کرد.
11. (آخرین ورودی، اولین خروجی) LIFO
این روشی برای ارزیابی صورت اموال است که طی آن آخرین موردی که وارد دفتر اموال می‌شود، اولین مورد خارج شده از دفتر اموال خواهد بود. در دوره‌ی افزایش قیمت‌ها، LIFO هزینه‌ی انبارداری بالاتر و در نتیجه درآمد کمتری تولید می‌کند. این مسئله منجر به مالیات بر درآمد پایین‌تری می‌شود. بنابراین بسیاری از حوزه‌های قضایی اجازه‌ی ارزیابی LIFO را نمی‌دهند. (به علت اهداف مالیات بر درآمد)
12. صورتهای مالی (financial statements)
اسنادی که اطلاعات مالی یک واحد تجاری را به افراد و سازمان‌های بیرونی و خارجی گزارش می‌کند. هدف صورتهای مالی یا گزارش‌های مالی یا گزارشگری مالی عبارت است از، بازنمایی اطلاعات خلاصه‌شده و طبقه‌بندی‌شده درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی واحد تجاری، به گونه‌ای که برای طیفی گسترده‌ای از استفاده‌کنندگان صورتهای مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی فایده‌مند واقع شود.
13. صورت سود و زیان
یک گزارش مالی خلاصه کننده‌ی فعالیت سازمان در طی یک دوره‌ی زمانی خاص است. این گزارش درآمد به دست آمده و هزینه‌های پرداخت شده را خلاصه می‌کند و تفاوت آن را به صورت درآمد خالص برای این دوره‌ی زمانی ثبت می‌کند. این گزارش راهنمایی است برای چگونگی اداره‌ی سودآور فعالیت‌ها در سازمان.
14. دارایی ثابت (fixed assets)
دارایی که طی بیشتر از یک دوره‌ی حسابداری استفاده می‌شود (معمولا بیشتر از یک سال) مانند زمین و املاک، کامپیوتر و تجهیزات اداری، ماشین‌آلات تولید، حمل و نقل و غیره. این موارد به عنوان دارایی‌های سرمایه‌ای نیز شناخته می‌شوند. درواقع دارایی ثابت به دارایی که در واحد تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد و دارای ماهیتی دائمی یا نسبتاً ثابت است، گفته می‌شود. دارایی‌های مذکور، به استثنای زمین به مرور فرسوده یا در اثر گذشت زمان غیرقابل استفاده می‌شوند. در این صورت اصطلاحاً گفته می‌شود که دارایی‌ها مستهلک شده‌اند.
دارایی ثابت دارایی بلند مدتی که در عملیات عادی واحد تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد نظیر ساختمان، زمین و ماشین آلات.
15. سرقفلی
حقی است معنوی که تاجر برای تقدم در اجارهٔ محل و ادامهٔ تجارت درمحل کار خود دارد؛ و جزء اموال غیرمنقول تبعی است.
سرقفلی دارایی نامشهودی که در نتیجه اکتساب یک شرکت توسط شرکت دیگر به قیمتی بیشتر از ارزش واقعی ایجادشده، سرقفلی گفته می‌شود. ارزش برند شرکت، مشتریان وفادار زیاد، روابط خوب با مشتریان، روابط خوب با کارکنان و هر نوع اختراع، حق کپی‌رایت یا تکنولوژی اختصاصی، نشان‌دهنده سرقفلی است. سرقفلی به‌عنوان دارایی نامشهود در نظر گرفته می‌شود زیرا یک دارایی فیزیکی مثل ساختمان یا تجهیزات نیست. حساب سرقفلی در ترازنامه، در بخش دارایی‌های شرکت، منعکس می‌شود.
16. سهام
سهام، ارزش سرمایه‌ها و دارایی‌های خالص مربوط به صاحب سازمان است. اگر شرکت به روش کنترل‌شده منحل شود، بستانکاران اولین ادعا را در برابر دارایی‌ها دارند. وقتی بدهی‌ها پرداخت شود، تراز باقی‌مانده، متعلق به مالک (یا مالکان) است. این همان سهمی است که صاحبان از سازمان دارند.
17. حسابرسی (Auditing)
بررسی صورتهای مالی یک واحد تجاری توسط حسابداران خارج از شرکت می باشد. نتیجه کار حسابرسان ارائه یک اظهارنظر حرفه‌ای در مورد صورتهای مالی واحد تجاری است.
18. درآمد خالص
در صورتی که در یک دوره‌ی حسابداری میزان کل هزینه‌ها را از کل درآمدها کم کنیم، درآمد خالص به دست می‌آید. اگر رقم به دست آمده منفی باشد، به نام «ضرر خالص» شناخته می‌شود. توجه داشته باشید که درآمد خالص مساوی نقدینگی یا میزان پول در اختیار سازمان نیست. به درآمد خالص، «سود خالص» هم گفته می‌شود.
19. دارایی‌های جاری
دارایی‌هایی که می‌تواند به سرعت به پول نقد تبدیل شود، بدون اینکه کاهش قابل توجهی در ارزش آن ایجاد شود یا شرکت متحمل ضرر شود. پول نقد موجود در حسابهای بانکی سازمان و اوراق بهادار (سهام و اوراق قرضه) قابلیت نقدینگی بالایی دارند.
20. صورتحساب جریان وجوه نقدی
یک صورتحسابِ مالی است که جریانات نقدی به داخل و خارج از سازمان را در هر دوره‌ی حسابداری نشان میدهد. این صورتحساب منابع و کاربردهای نقدینگی را مشخص می‌کند و به صورت نقدینگی حاصل از فعالیت‌ها، مالی و سرمایه‌گذاری طبقه‌بندی می‌کند. هدف اصلی صورتحساب، تعیین این است که آیا سازمان نقدینگی کافی برای پوشش تعهدات کوتاه مدت خود را دارد یا نه. این اصطلاح همچنین به نام «تغییرات در وضعیت مالی» هم شناخته می‌شود.
21. سود ویژه (Net income)
مازاد درآمدها بر هزینه‌ها، سود ویژه نام دارد. گاهی اوقات سود ویژه را سود خالص نیز می‌نامند. سود ویژه یا سود خالص وقتی به دست میاد که از سود ناوِیژه یا ناخالص ، هزینه های مختلف اداری و سایر هزینه های مالی رو ازش کسر کنیم.
سود ویژه (سود خالص)= سود ناویژه (سود ناخالص) ـــ {هزینه های مختلف اداری ، فروش و تبلیغات و نیز مالیات ها و سایر هزینه های مالی}
22. زیان ویژه (Net loss)
مازاد هزینه‌ها بر درآمدها، زیان ویژه نام دارد. گاهی اوقات زیان ویژه را زیان خالص می‌نامند.
23.شرکت تضامنی (general partnership)
شرکت تضامنی یک سازمان تجاری است که در آن دو نفر یا بیشتر آن را مدیریت و اجرا می‌کنند. هر دو مالک به‌طور برابر و شخصاً برای پرداخت بدهی‌ها و دیون شرکت مسئول هستند. شرکت تضامنی همان ویژگی‌های شرکت انفرادی را دارد با این تفاوت که از تعداد مالکان یا شرکا بیشتر از یک نفر تشکیل شده است که همه شرکا در درآمدها و هزینه‌های شرکت سهیم هستند و مسئولیت تک‌تک افراد در مورد تعهدات شرکت نامحدود است و مسئولیت آنها محدود به درصد سهم‌شان در شرکت نمی‌شود.
24. دفتر روزنامه (Journal)
دفتر روزنامه یا دفتر روزنامه عمومی دفتری است که کلیه معاملات و رویدادهای مالی یک واحد اقتصادی روزانه به ترتیب تاریخ وقوع در آن ثبت می‌شوند. در گروه دفاتر حسابداری، دفتر روزنامه عمومی و دفتر کل با هم دفاتر رسمی یا قانونی را تشکیل می‌دهند. دفاتر تأمین و سایر دفاتر مورد نیاز حسابداران نیز دستهٔ دیگری است که به آن دفاتر غیر رسمی یا کمکی می‌گویند.
دفتر روزنامه، دفتری است که تاجر عملیات روزانه (با بار مالی) خود را در آن ثبت می‌کند. برخی تاجران گروهی از عملیات‌ها را در دفاتر دیگری نیز ثبت می‌کنند، مثلاً عملیات مربوط به فروش کالای خاص یا عملیات مربوط بین تاجر و تاجر بخصوصی که برای تاجر حائز اهمیت ویژه‌ای است.
25. دفتر کل (General ledger)
دفاتر کل مرکزی، ستون فقرات هر سیستم حسابداری بشمار می‌آید، که اطلاعات مالی و غیرمالی سازمانها، در آن نگهداری می‌شود. دفتر کل مرکزی در حسابداری، به مخزن مرکزی داده‌های مالی و غیرمالی شرکت اطلاق می‌شود، که کلیه حسابهای ثبت معاملات مربوط به دارایی‌ها، بدهی‌ها، حقوق صاحبان سهام، درآمدها و هزینه‌های شرکت در آن ذخیره می‌شود.
در نرم‌افزارهای حسابداری مدرن یا سیستم‌های برنامه‌ریزی منابع سازمانی، دفترکل مرکزی به عنوان یک دیتابیس مرکزی عمل کرده و کلیه نرم‌افزارهای فرعی، ماژول‌ها و دفاتر حسابداری از طریق ارتباط با آن، داده‌های مربوط به حسابهای قابل پرداخت، حسابهای دریافتی، مدیریت نقدی، دارایی‌های ثابت، خریدها و اطلاعات مالی پروژه‌ها را منتقل و ذخیره‌سازی می‌کنند.
26. تراز آزمایشی (Trial balance)
یکی از وسایلی که حسابداران برای آزمون صحت مدارک حسابداری مورد استفاده قرار می‌دهند، تراز آزمایشی است. تراز آزمایشی فهرستی است از ماندۀ حسابهای دفتر کل، که معمولاً در پایان هر ماه تهیه می‌شود. در سیستم حسابداری دو طرفه، هر معامله به مبلغ بدهکار و بستانکار مساوی در دفاتر ثبت می‌شود.
اگر حساب‌ها به صورت صحیح ثبت و مانده‌گیری شده باشند، جمع مانده‌های بدهکار حسابهای دفتر کل باید با جمع مانده‌های بستانکار حساب‌ها مساوی باشد.
تهیه تراز مزبور به حسابداران امکان میدهد که از تساوی جمع مانده‌های بدهکار با جمع مانده‌های بستانکار اطمینان حاصل نمایند.
27. هزینه معوق (deferred expenses)
هزینه‌ای که تحمل شده است ولی هنوز وجه آن پرداخت نشده است.
28. درآمد معوق (deferred income)
درآمدی که تحقق یافته است ولی وجه آن دریافت نشده است.
29. استهلاک انباشته (Accumulated Depreciation)
مجموع تجمعی هزینه‌های استهلاک یک دارایی ثابت از زمان تحصیل آن.
خرید اینترنتی کارت ویزیت وکالت از وکیل استور
اهمیت استفاده از کارت ویزیت برای مشاغلی که جنبهی رسمیتری دارند و در ارتباط گسترده و پایدار با آدمها معنی پیدا می‌کنند از قبیل وکالت برکسی پوشیده نیست. در فروشگاه محصولات حقوقی وکیل استور شما برای اولین بار میتوانید تمامی نمونه های سربرگ و…